Tính đến tháng 6/2023, Đài Loan đứng thứ 04 về vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam với 3.186 dự án và 40,23 tỷ USD, chiếm 8% tổng vốn FDI vào Việt Nam từ năm 1988.
“ĐỔ VỐN” VÀO ĐIỆN TỬ
Trong khi Việt Nam có tham vọng trở thành trung tâm chất sản xuất bán dẫn, còn Đài Loan nổi tiếng với ngành công nghiệp chất bán dẫn thành công. Do đó, các nhà đầu tư Đông Bắc Á này có thể cung cấp kiến thức chuyên môn quý báu mà Việt Nam có thể tận dụng để đạt được các mục tiêu của mình.
Thông tin trên được ông John Campbell, Phó Giám đốc, Dịch vụ bất động sản công nghiệp Savills Việt Nam, nêu trong bài phân tích về hoạt động đầu tư trong lĩnh vực sản xuất của các doanh nghiệp FDI đến từ Đài Loan (Trung Quốc) tại Việt Nam.
Trong 6 tháng đầu năm 2024, Đài Loan có 39 dự án sản xuất đăng ký mới tại Việt Nam với tổng giá trị 513,37 triệu USD, chiếm 49% tổng FDI của Đài Loan trong giai đoạn này. Trong đó, 22 dự án nằm ở phía Bắc và 17 dự án ở phía Nam. Mặc dù phía Bắc thu hút nhiều dự án sản xuất mới hơn song phía Nam ghi nhận phần lớn giá trị đầu tư với 285,4 triệu USD. Sự khác biệt này chủ yếu nhờ vào khoản đầu tư lớn 250 triệu USD của Công ty Tripod Technology tại Khu công nghiệp Châu Đức ở tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu.
FDI Đài Loan vào Việt Nam từ 1988 đến tháng 6/2024. Nguồn: Bộ Kế hoạch và Đầu tư (MPI), Savills Việt Nam, 2024
“Theo quan sát của chúng tôi, khu vực phía Bắc dự kiến sẽ tiếp tục thu hút các khoản đầu tư điện tử và chất bán dẫn từ Đài Loan, trong khi khu vực phía Nam có khả năng nhận các dự án sản xuất có giá trị gia tăng trung bình”, ông John nhận định.
Trong số 39 dự án sản xuất mới của Đài Loan trong 6 tháng đầu năm 2024, có 24 giao dịch là đất công nghiệp và 15 dự án nhà xưởng. Các dự án cần đất công nghiệp chiếm ưu thế về doanh thu, chiếm 92% vốn đầu tư. Tuy nhiên, các giao dịch nhà xưởng, chiếm 38% tổng số dự án, cho thấy nhu cầu ngày càng tăng từ nhiều nhà sản xuất Đài Loan, từ nhà cung cấp đến các tập đoàn điện tử lớn, các ngành công nghiệp giá trị gia tăng trung bình cũng như các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Những công ty này thường không yêu cầu quỹ đất lớn và thích hợp đồng thuê ngắn hạn hơn, do phụ thuộc vào hợp đồng với khách hàng. Nhu cầu này tạo cơ hội cho các nhà phát triển nhà xưởng và kho ở Việt Nam.
Ví dụ, BW Industrial Development, nhà phát triển bất động sản công nghiệp cho thuê lớn nhất Việt Nam, hiện có 18 khách thuê người Đài Loan, bao gồm Jusda, Sable Speaker Solutions, Tập đoàn FSP và Alltop.
Các dự án sản xuất lớn nhất của Đài Loan, 6 tháng đầu năm 2024. Nguồn: Bộ Kế hoạch & Đầu tư (MPI), Savills Việt Nam, 2024.
Về hoạt động đầu tư dựa theo tỉnh thành, Bà Rịa-Vũng Tàu nổi lên khi chiếm phần lớn giá trị đầu tư với 264,1 triệu USD, tương đương 51%, nhờ vào Công ty Tripod Technology.
Trong khi phần lớn các khoản đầu tư điện tử của Đài Loan tập trung vào khu vực phía Bắc, thì khoản đầu tư của Tripod vào Khu công nghiệp Sonadezi Châu Đức đã cho thấy tiềm năng của khu vực phía Nam.
Thanh Hóa đứng thứ hai với 23% và Hà Nam đứng thứ ba với 8%, nhưng lại có số lượng dự án cao nhất với sáu 06 dự án sản xuất mới của Đài Loan. Ngoài Bà Rịa-Vũng Tàu, các địa phương còn lại trong top năm đầu tư sản xuất đều thuộc miền Bắc. Tuy nhiên, Đồng Nai cũng đạt được thành công đáng kể khi đứng thứ sáu, nhận tổng vốn đầu tư 9,6 triệu USD, bao gồm một dự án từ công ty TD Hitech Energy Inc.
FDI sản xuất của Đài Loan theo ngành, 6 tháng đầu năm 2024 Nguồn: Bộ Kế hoạch & Đầu tư (MPI), Savills Việt Nam, 2024.
Theo ngành công nghiệp, nhóm ngành điện tử đứng đầu về giá trị đầu tư với bốn 04 dự án, tổng cộng 255 triệu USD, chiếm 50%. Ngành may mặc đứng thứ hai, chiếm 24% với 5 dự án, tiếp theo là thiết bị điện với 11% với 07 dự án.
Công ty Wistron đứng sau công ty Tripod Technology, là khoản đầu tư sản xuất điện tử lớn thứ hai của Đài Loan trong 6 tháng đầu năm 2024 với 24,5 triệu USD.
LỢI THẾ VÌ CÓ FTA
Việc tăng cường FDI từ Đài Loan giai đoạn 2022 đến năm 2023 vào khu vực Đông Nam Á cho thấy sự đa dạng hóa chuỗi cung ứng sau đại dịch của Đài Loan. Cụ thể, FDI sản xuất mới đăng ký của Đài Loan năm 2023 là 1,87 tỷ USD, gần gấp 8,7 lần so với năm 2022.
Ông John cho rằng sự gia tăng đầu tư này phù hợp với Chính sách hướng Nam mới của Đài Loan (NSP), tăng cường hợp tác với các quốc gia Đông Nam Á. Kể từ khi ra đời năm 2016, chính sách này đã tăng cường hợp tác đáng kể với các nền kinh tế khu vực Đông Nam Á, mang lại lợi ích lớn cho ngành điện tử công nghệ cao của Việt Nam.
Ngoài ra, các nhà đầu tư Đài Loan cũng ưa thích lực lượng lao động trẻ ngày càng có tay nghề cao của Việt Nam, môi trường kinh doanh ổn định, chi phí lao động và xây dựng cạnh tranh, vị trí địa lý gần các thị trường nguồn và thị trường tiêu thụ, cùng sự tham gia tích cực vào nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA).
Ông Thạch Thụy Kỳ, Trưởng đại diện Văn phòng kinh tế văn hóa Đài Bắc tại Việt Nam, đã chia sẻ tại “Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam – Đài Loan (Trung Quốc) 2024” mới đây, cho rằng Việt Nam và Philippines được bình chọn là điểm đến hàng đầu cho dòng vốn đầu tư vào các ngành truyền thống. Còn trong các ngành điện tử công nghệ cao, Việt Nam cũng là lựa chọn đầu tiên, sau đó mới đến Indonesia, Ấn Độ hay Philippines.
Tuy nhiên, theo ông CY Huang, Chủ tịch sáng lập Liên minh Ảnh hưởng Đông Nam Á, các doanh nghiệp Đài Loan mong muốn Việt Nam sẽ giải quyết bài toán thiếu điện, xây dựng cơ chế nhằm giảm thiểu tác động của thuế tối thiểu toàn cầu, đồng thời tích cực đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong các ngành điện tử, bán dẫn…