Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) có hiệu lực từ 1/8/2024 với nhiều điểm mới sẽ tác động mạnh đến thị trường bất động sản, bao gồm cả hoạt động môi giới.
HÀNG LOẠT CÁC QUY ĐỊNH CHẶT CHẼ
Theo ông Hoàng Hải, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng, các luật này khi áp dụng vào cuộc sống có thể tạo ra nguồn “trợ lực” cho nền kinh tế nói chung và thị trường bất động sản nói riêng. Tuy nhiên, ngoài việc tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện cho các dự án triển khai giúp thúc đẩy dòng vốn và thị trường phát triển lành mạnh, minh bạch, ba Luật cũng bổ sung một số quy định chặt chẽ hơn đối với hoạt động môi giới bất động sản.
Thứ nhất, bổ sung quy định cá nhân môi giới bất động sản phải đáp ứng điều kiện phải hoạt động trong một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ sàn giao dịch bất động sản, hoặc một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản.
Thứ hai, bổ sung quy định sàn giao dịch bất động sản trước khi hoạt động phải gửi hồ sơ đến cơ quan quản lý nhà nước về kinh doanh bất động sản cấp tỉnh, nơi có trụ sở chính của sàn giao dịch bất động sản để được cấp giấy phép hoạt động.
Thứ ba, bổ sung quy định chi tiết hơn về các loại hợp đồng kinh doanh bất động sản; bổ sung quy định sử dụng hợp đồng trong kinh doanh bất động sản. Quy định chủ đầu tư dự án bất động sản, doanh nghiệp kinh doanh bất động sản phải thực hiện công khai các hợp đồng kinh doanh bất động sản theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản trước khi áp dụng.
Thứ tư, bổ sung quy định về công khai thông tin về bất động sản đưa vào kinh doanh nhằm nâng cao tính công khai, minh bạch, an toàn, lành mạnh hoạt động kinh doanh bất động sản.
“Các quy định góp phần minh bạch hóa, chuyên nghiệp hóa hơn nữa hoạt động môi giới, giao dịch bất động sản; phòng ngừa, hạn chế những bất ổn thị trường do các hoạt động môi giới, kinh doanh dịch vụ bất động sản thiếu sự kiểm soát hiệu quả”, ông Hoàng Hải đánh giá.
Cũng theo ông Hải, việc quy định chặt chẽ hoạt động môi giới bất động sản là cần thiết, bởi hoạt động này đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hoạt động giao dịch bất động sản. Trong đó, đặc biệt là người môi giới bất động sản – đóng vai trò trung gian kết nối, tư vấn giúp nhà đầu tư, khách hàng tìm hiểu thông tin thị trường, thủ tục, giấy tờ… để đi đến quyết định giao dịch. Hơn hết là tạo được kênh thông tin an toàn, đảm bảo pháp lý trong giao dịch, giúp người mua tránh được rủi ro và mua nhầm sản phẩm không đủ điều kiện. Thế nên cộng đồng môi giới bất động sản cần chủ động trang bị và thường xuyên cập nhật kiến thức mới.
PHẢI CHẤP HÀNH ĐÚNG, ĐỦ QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT
Ông Trần Minh Hoàng, Phó Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (Vars), cũng nhận định giai đoạn 2013-2023 đến nay, Nhà nước từng bước xác định thị trường bất động sản là một trong những trụ cột phát triển của nền kinh tế, là nguồn thu quan trọng cho ngân sách và động lực phát triển kinh tế, thu hút đầu tư từ nhiều địa phương.
Chính vì vậy, trong giai đoạn này, thị trường bất động sản đã xuất hiện nhiều doanh nghiệp môi giới bất động sản với quy mô lớn, nhân sự hàng trăm, hàng ngàn người. Các doanh nghiệp môi giới bất động sản là động lực quan trọng của thị trường, tham gia đồng hành xây dựng, tư vấn phát triển sản phẩm, tạo lập thị trường và phân phối đến người có nhu cầu đa dạng. Tuy nhiên, do tình trạng thiếu nguồn cung, tỷ lệ hấp thụ thấp, lượng giao dịch hạn chế, các biện pháp siết chặt tín dụng được áp dụng đối với thị trường bất động sản năm 2023 đã tạo ra những khó khăn chưa từng thấy cho doanh nghiệp và nghề môi giới bất động sản.
Ông Hoàng cho rằng tình trạng khó khăn trên thị trường bất động sản thời gian qua cùng với việc đóng cửa, tạm dừng hoạt động của hàng loạt doanh nghiệp bất động sản, sự rời đi của một bộ phận không nhỏ môi giới bất động sản cũng là cuộc thanh lọc lớn, giúp thị trường chỉ còn lại những doanh nghiệp, môi giới có hoạt động chuyên nghiệp với đầy đủ phẩm chất, năng lực.
Ngoài ra, dưới tác động của kỷ nguyên số, sự chuyển biến nhanh trong lĩnh vực công nghệ, ứng dụng AI đang mở ra nhiều cơ hội cho thị trường bất động sản Việt Nam, giúp đội ngũ môi giới dễ dàng kết nối với khách hàng tiềm năng. Theo đó, giao dịch an toàn, giảm bớt thủ tục giấy tờ là tiền đề vững chắc để hình thành một ngành bất động sản phát triển ổn định, minh bạch. Song, “việc này đã và đang đặt ra thách thức lớn về yêu cầu trang bị kiến thức, kỹ năng ứng dụng các công nghệ trong hoạt động tiếp thị, truyền thông của môi giới bất động sản. Nếu môi giới không cập nhật, ứng dụng công nghệ, kiến thức mới sẽ khó để tồn tại, bởi môi giới bất động sản là một nghề đầy thách thức và cạnh tranh”, Phó Chủ tịch Vars nhận định.
Đưa ra lưu ý, ông Trần Văn Bình, Tổng thư ký Vars, nhấn mạnh đội ngũ môi giới bất động sản phải tập trung nâng cao kỹ năng chuyên môn; chấp hành đúng, đầy đủ mọi quy định pháp luật trong hoạt động nghề. Đồng thời, tư vấn đúng đắn, sáng tạo, hiệu quả cho các nhà phát triển, nhà đầu tư, người tiêu dùng, đảm bảo không làm phức tạp thêm khó khăn cho thị trường bất động sản và các đối tượng tham gia.
Chia sẻ về điều kiện trở thành môi giới bất động sản chuyên nghiệp tại các nước, để môi giới trở thành cầu nối đáng tin cậy giữa người mua và bán, nghề môi giới đóng góp vào sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản, ông Jeff Poo, nguyên Chủ tịch Viện các Đại lý bất động sản Singapore IEA, thông tin tại thị trường Singapore, cá nhân muốn tham gia vào thị trường bất động sản, đặc biệt là trở thành môi giới bất động sản cần phải trải qua các khóa học đào tạo và thi cấp chứng chỉ bắt buộc… Trong đó, có khóa học về nhân viên kinh doanh bất động sản với thời lượng là 18 bài học.
Còn ở Hàn Quốc, theo ông Lee Jong-hyuk, môi giới trước khi được chứng nhận giấy phép cũng cần phải hoàn thành khóa học đào tạo nghiệp vụ, tương đương 28-32 giờ và trải qua kỳ thi cấp chứng chỉ môi giới được đánh giá là tương đối khắc nghiệt với số lượng dự thi khoảng 400.000 thí sinh, chỉ sau kỳ thi đại học tại quốc gia này.
Tương tự, tại Ấn Độ, Thái Lan cũng có quy định riêng về hoạt động môi giới bất động sản, song các chuyên gia cho biết, bên cạnh chứng chỉ hành nghề, môi giới bất động sản cần có những tiêu chuẩn về phẩm chất đạo đức chung.